214 Bộ thủ tiếng Trung và cách học dễ nhớ

Trong học tiếng Trung, bộ thủ là một khái niệm rất quan trọng và không thể bỏ qua. Đó là một hệ thống gồm 214 bộ thủ, mỗi bộ thủ đại diện cho một ý nghĩa cụ thể, giúp người học dễ dàng nhận biết và phân loại các từ vựng tiếng Trung.

Việc nắm vững 214 bộ thủ không chỉ giúp bạn dễ dàng học và ghi nhớ từ mới mà còn giúp bạn hiểu sâu hơn về cấu trúc ngôn ngữ tiếng Trung. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về 214 bộ thủ và cách học để dễ nhớ và vận dụng trong học tập và giao tiếp hàng ngày. Vậy 214 Bộ thủ tiếng Trung là gì? ý nghĩa ra sao cùng trung tâm Tiếng Trung Bắc Giang Times VN tìm hiểu qua nội dung sau nhé!

Bộ thủ trong tiếng trung là gì?

Bộ thủ trong tiếng Trung là một phần cấu thành chữ Hán. Mỗi chữ Hán thường được tạo thành từ một hoặc nhiều bộ thủ. Việc học bộ thủ là rất quan trọng vì từ bộ thủ, ta có thể suy ra được ý nghĩa chung của từ.

Từ thời kỳ Hán, Hứa Thận đã phân loại chữ Hán thành 540 nhóm, hay còn gọi là 540 bộ. Những chữ có liên quan đến ngôn ngữ, lời nói, đàm luận được xếp chung vào một bộ và sử dụng bộ phận “ngôn” (còn gọi là “thiên bàng”) làm bộ thủ.

Trong thời kỳ Minh, Mai Ưng Tộ đã tổng hợp lại 214 bộ thủ và được sử dụng như tiêu chuẩn cho đến nay. Phần lớn các bộ thủ này là các chữ tượng hình và được sử dụng để chỉ ý nghĩa của các chữ theo cấu trúc hình thanh.

Mỗi chữ hình thanh gồm bộ phận chỉ ý nghĩa và bộ phận chỉ âm. Vì đa số các chữ Hán là hình thanh, việc am hiểu bộ thủ là điều kiện quan trọng để hiểu rõ hơn về cấu trúc hình âm nghĩa của chúng.

Ý nghĩa của bộ thủ Trung Quốc

Tác dụng của bộ thủ trong việc học chữ Hán: 

• Phân chia các loại chữ Hán, căn cứ vào đó việc tra từ điển cũng dễ dàng hơn.
• Người học có thể đoán nghĩa sơ lược của từ đó kể cả chưa học nghĩa của từ.

Ý nghĩa 214 Bộ thủ trong tiếng Trung:

Bộ thủ giúp chúng ta tra cứu chữ Hán dễ dàng hơn. Khi gặp chữ Hán không biết nghĩa và đọc thì có thể dựa vào bộ thủ để tra từ điển. Hiện nay, tất cả các từ điển đều có phần tra cứu chữ Hán theo bộ, được sắp xếp theo bộ. Việc tra cứu bằng số nguyên tố nhanh hơn và tiện lợi hơn so với tra cứu bằng nét, vì không cần phải mất thời gian đếm nét và tránh được việc tra sai. Bởi vì bộ thủ được xếp theo nhóm ý nghĩa của chữ, nên nếu nhớ được bộ thủ của một chữ thì việc tra từ điển sẽ dễ dàng và nhanh chóng hơn.

Việc học 214 bộ thủ giúp người học tiếng Trung dễ dàng ghi nhớ chữ Hán hơn. Hầu hết các bộ thủ đều có tác dụng biểu nghĩa, ví dụ như tất cả những chữ 热 /rè/：nhiệt, nóng ， 煎 /jiān/: chiên, rán， 煮 /zhǔ/: nấu, luộc， 焦 /jiāo/: cháy khét， 熬 /áo/: hầm, sắc， 熟 /shú/shóu/: chín, quen thuộc, tất cả những chữ này đều có bộ Hỏa “灬” vậy nên đều có liên quan đến lửa.

Tương tự như vậy những chữ có liên quan đến nước sẽ có bộ ba chấm thủy như 泪 /lèi/： nước mắt， 汗 /hàn/: mồ hôi， 河 /hé/: sông ， 江 /jiāng/: sông( lớn hơn 河), 汁 /zhī/: nước ép.

Hay những chữ có liên quan đến miệng sẽ có bộ Khẩu 口， ví dụ:  吃 /chī/: ăn ，喝 /hē/: uống， 骂 /mà/: mắng , chửi ， 问 /wèn/: hỏi ， 咬 /yǎo/: cắn. Như các bạn đã thấy thì dựa vào bộ thủ chúng ta có thể đoán được chữ Hán này có liên quan đến cái gì. 

Tổng hợp 214 bộ thủ tiếng Trung chi tiết nhất

Bộ thủ tiếng Trung 1 Nét (gồm 6 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
1	一	Nhất	yi	số một
2	〡	Cổn	gǔn	nét sổ
3	丶	Chủ	zhǔ	điểm, chấm
4	丿	Phiệt	piě	nét sổ xiên qua trái
5	乙	Ất	yǐ	vị trí thứ hai trong thiên can
6	亅	Quyết	jué	nét sổ có móc

Bộ thủ tiếng Trung 2 Nét (gồm 23 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
7	二	Nhị	ér	Số hai
8	亠	Đầu	tóu	Không có ý nghĩa
9	人 (亻)	Nhân	rén	Người
10	儿	Nhi	ér	Trẻ con
11	入	Nhập	rù	Vào
12	八	Bát	bā	Số tám
13	冂	Quynh	jiǒng	Vùng biên giới xa; hoang địa
14	冖	Mịch	mì	Trùm khăn lên
15	冫	Băng	bīng	Nước đá
16	几	Kỷ	jī	Ghế dựa
17	凵	Khảm	kǎn	Há miệng
18	刀 (刂)	Đao	dāo	Con dao, cây đao (vũ khí)
19	力	Lực	lì	Sức mạnh
20	勹	Bao	bā	Bao bọc
21	匕	Chuỷ	bǐ	Cái thìa (cái muỗng)
22	匚	Phương	fāng	Tủ đựng
23	匸	Hệ	xǐ	Che đậy, giấu giếm
24	十	Thập	shí	Số mười
25	卜	Bốc	bǔ	Xem bói
26	卩	Tiết	jié	Đốt tre
27	厂	Hán	hàn	Sườn núi, vách đá
28	厶	Khư, tư	sī	Riêng tư
29	又	Hựu	yòu	Lại nữa, một lần nữa

Bộ thủ tiếng Trung 3 Nét (gồm 31 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
30	口	Khẩu	kǒu	cái miệng
31	囗	Vi	wéi	Vây quanh
32	土	Thổ	tǔ	Đất
33	士	Sĩ	shì	Kẻ sĩ
34	夂	Tuy	sūi	Đi chậm
35	夊	Truy	zhǐ	Đến sau
36	夕	Tịch	xì	Đêm tối
37	大	Đại	dà	To lớn
38	女	Nữ	nǚ	Nữ giới, con gái, đàn bà
39	子	Tử	zǐ	Con; tiếng tôn xưng: «Thầy», «Ngài»
40	宀	Miên	mián	Mái nhà mái che
41	寸	Thốn	cùn	đơn vị «tấc» (đo chiều dài)
42	小	Tiểu	xiǎo	Nhỏ bé
43	尢	Uông	wāng	Yếu đuối
44	尸	Thi	shī	Xác chết, thây ma
45	屮	Triệt	chè	Mầm non
46	山	Sơn	shān	Núi non
47	川、巛	Xuyên	chuān	Sông ngòi
48	工	Công	gōng	Người thợ, công việc
49	己	Kỷ	jǐ	Bản thân mình
50	巾	Cân	jīn	Cái khăn
51	干	Can	gān	Thiên can, can dự
52	幺	Yêu	yāo	Nhỏ nhắn
53	广	Nghiễm	ān	Mái nhà
54	廴	Dẫn	yǐn	Bước dài
55	廾	Củng	gǒng	Chắp tay
56	弋	Dặc	yì	Bắn, chiếm lấy
57	弓	Cung	gōng	Cái cung (để bắn tên)
58	彐	Kệ	jì	Đầu con nhím
59	彡	Sam	shān	Lông tóc dài
60	彳	Xích	chì	Bước chân trái.

Bộ thủ tiếng Trung 4 Nét (gồm 33 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
61	心 (忄)	Tâm	xīn	Quả tim, tâm trí, tấm lòng
62	戈	Qua	gē	Cây qua (một thứ binh khí dài)
63	户	Hộ	hù	Cửa một cánh
64	手 (扌)	Thủ	shǒu	Tay
65	支	Chi	zhī	Cành nhánh
66	攴 (攵)	Phộc	pù	Đánh khẽ
67	文	Văn	wén	Nét vằn
68	斗	Đẩu	dōu	Cái đấu để đong
69	斤	Cân	jīn	Cái búa, rìu
70	方	Phương	fāng	Vuông
71	无（旡）	Vô	wú	Không
72	日	Nhật	rì	Ngày, mặt trời
73	曰	Viết	yuē	Nói rằng
74	月	Nguyệt	yuè	Tháng, mặt trăng
75	木	Mộc	mù	Gỗ, cây cối
76	欠	Khiếm	qiàn	Khiếm khuyết, thiếu vắng
77	止	Chỉ	zhǐ	Dừng lại
78	歹	Đãi	dǎi	Xấu xa, tệ hại
79	殳	Thù	shū	Binh khí dài
80	毋	Vô	wú	Chớ, đừng
81	比	Tỷ	bǐ	So sánh
82	毛	Mao	máo	Lông
83	氏	Thị	shì	Họ
84	气	Khí	qì	Hơi nước
85	水(氵、氺)	Thủy	shǔi	Nước
86	火 (灬)	Hỏa	huǒ	Lửa
87	爪	Trảo	zhǎo	Móng vuốt cầm thú
88	父	Phụ	fù	Cha
89	爻	Hào	yáo	Hào âm, hào dương (Kinh Dịch)
90	爿(丬)	Tường	qiáng	Mảnh gỗ, cái giường
91	片	Phiến	piàn	Mảnh, tấm, miếng
92	牙	Nha	yá	Răng
93	牛（牜）	Ngưu	níu	Trâu
94	犬 (犭)	Khuyển	quǎn	Con chó

Bộ thủ tiếng Trung 5 Nét (gồm 23 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
95	玄	Huyền	xuán	Màu đen huyền, huyền bí
96	玉	Ngọc	yù	Đá quý, ngọc
97	瓜	Qua	guā	Quả dưa
98	瓦	Ngõa	wǎ	Ngói
99	甘	Cam	gān	Ngọt
100	生	Sinh	shēng	Sinh sôi,nảy nở
101	用	Dụng	yòng	Dùng
102	田	Điền	tián	Ruộng
103	疋( 匹)	Thất	pǐ	Đơn vị đo chiều dài, tấm (vải)
104	疒	Nạch	nǐ	Bệnh tật
105	癶	Bát	bǒ	Gạt ngược lại, trở lại
106	白	Bạch	bái	Màu trắng
107	皮	Bì	pí	Da
108	皿	Mãnh	mǐn	Bát dĩa
109	目（罒）	Mục	mù	Mắt
110	矛	Mâu	máo	Cây giáo để đâm
111	矢	Thỉ	shǐ	Cây tên, mũi tên
112	石	Thạch	shí	Đá
113	示 (礻)	Thị, kỳ	shì	Chỉ thị; thần đất
114	禸	Nhựu	róu	Vết chân, lốt chân
115	禾	Hòa	hé	Lúa
116	穴	Huyệt	xué	Hang lỗ
117	立	Lập	lì	Đứng, thành lập

Bộ thủ tiếng Trung 6 Nét (gồm 29 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
118	竹	Trúc	zhú	Tre trúc
119	米	Mễ	mǐ	Gạo
120	糸 (糹, 纟)	Mịch	mì	Sợi tơ nhỏ
121	缶	Phẫu	fǒu	Đồ sành
122	网(, 罓)	Võng	wǎng	Cái lưới
123	羊	Dương	yáng	Con dê
124	羽 (羽)	Vũ	yǚ	Lông vũ
125	老	Lão	lǎo	Già
126	而	Nhi	ér	Mà, và
127	耒	Lỗi	lěi	Cái cày
128	耳	Nhĩ	ěr	Lỗ tai
129	聿	Duật	yù	Cây bút
130	肉	Nhục	ròu	Thịt
131	臣	Thần	chén	Bầy tôi
132	自	Tự	zì	Tự bản thân, kể từ
133	至	Chí	zhì	Đến
134	臼	Cữu	jiù	Cái cối giã gạo
135	舌	Thiệt	shé	Cái lưỡi
136	舛	Suyễn	chuǎn	Sai lầm
137	舟	Chu	zhōu	Cái thuyền
138	艮	Cấn	gèn	quẻ Cấn (Kinh Dịch), dừng, bền cứng
139	色	Sắc	sè	Màu, dáng vẻ, nữ sắc
140	艸 (艹)	Thảo	cǎo	Cỏ
141	虍	Hổ	hū	Vằn vện của con hổ
142	虫	Trùng	chóng	Sâu bọ
143	血	Huyết	xuè	Máu
144	行	Hành	xíng	Đi, thi hành, làm được
145	衣(衤)	Y	yī	Áo
146	襾	Á	yà	Che đậy, úp lên

Bộ thủ tiếng Trung 7 Nét (gồm 20 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
147	見(见)	Kiến	jiàn	Trông thấy
148	角	Giác	jué	Góc, sừng thú
149	言	Ngôn	yán	Nói
150	谷	Cốc	gǔ	Khe nước chảy giữa hai núi, thung lũng
151	豆	Đậu	dòu	Hạt đậu, cây đậu
152	豕	Thỉ	shǐ	Con heo, con lợn
153	豸	Trãi	zhì	Loài sâu không chân
154	貝 (贝)	Bối	bèi	Vật báu
155	赤	Xích	chì	Màu đỏ
156	走(赱)	Tẩu	zǒu	Đi, chạy
157	足	Túc	zú	Chân, đầy đủ
158	身	Thân	shēn	Thân thể, thân mình
159	車 (车)	Xa	chē	Chiếc xe
160	辛	Tân	xīn	Cay
161	辰	Thần	chén	Nhật, nguyệt, tinh; thìn (12 chi)
162	辵(辶)	Sước	chuò	Chợt bước đi chợt dừng lại
163	邑(阝)	Ấp	yì	Vùng đất, đất phong cho quan
164	酉	Dậu	yǒu	Một trong 12 địa chi
165	釆	Biện	biàn	Phân biệt
166	里	Lý	lǐ	Dặm; làng xóm

Bộ thủ tiếng Trung 8 Nét (gồm 9 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
167	金	Kim	jīn	Kim loại nói chung, vàng
168	長 (镸 , 长)	Trường	cháng	Dài, lớn (trưởng)
169	門 (门)	Môn	mén	Cửa hai cánh
170	阜 (阝- )	Phụ	fù	Đống đất, gò đất
171	隶	Đãi	dài	Kịp, kịp đến
172	隹	Truy, chuy	zhuī	Chim non
173	雨	Vũ	yǔ	Mưa
174	青 (靑)	Thanh	qīng	Màu xanh
175	非	Phi	fēi	Không

Bộ thủ tiếng Trung 9 Nét (gồm 11 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
176	面 (靣)	Diện	miàn	Mặt, bề mặt
177	革	Cách	gé	Da thú, thay đổi
178	韋 (韦)	Vi	wéi	Da đã thuộc rồi
179	韭	Phỉ, cửu	jiǔ	Rau hẹ
180	音	Âm	yīn	Âm thanh, tiếng
181	頁(页)	Hiệt	yè	Đầu; trang giấy
182	風(凬, 风)	Phong	fēng	Gió
183	飛 (飞 )	Phi	fēi	Bay
184	食 (飠, 饣 )	Thực	shí	Ăn
185	首	Thủ	shǒu	Đầu
186	香	Hương	xiāng	Mùi thơm
187	馬 (马)	Mã	mǎ	Con ngựa
188	骨	Cốt	gǔ	Xương
189	高	Cao	gāo	Cao
190	髟	Bưu, tiêu	biāo	Tóc dài
191	鬥 (斗)	Đấu	dòu	Đánh nhau
192	鬯	Sưởng	chàng	Ủ rượu nếp
193	鬲	Cách	gé	Nồi, chõ
194	鬼	Quỷ	gǔi	Con quỷ

Bộ thủ tiếng Trung 10 Nét (gồm 8 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
187.	馬( 马)	MÃ	mǎ	con ngựa
188.	骫	CỐT	gǔ	xương
189.	高	CAO	gāo	cao
190.	髟	BƯU, TIÊU	biāo	tóc dài; sam cỏ phủ mái nhà
191.	鬥	ĐẤU	dòu	chống nhau, chiến đấu
192.	鬯	SƯỞNG	chàng	rượu nếp; bao đựng  cung
193.	鬲	CÁCH	gé lì	tên 1con sông xưa, cái đỉnh
194.	鬼	QUỶ	gǔi	con quỷ

Bộ thủ tiếng Trung 11 Nét (gồm 6 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
195	魚 (鱼)	Ngư	yú	Con cá
196	鳥(鸟)	Điểu	niǎo	Con chim
197	鹵	Lỗ	lǔ	Đất mặn
198	鹿	Lộc	lù	Con hươu
199	麥 (麦)	Mạch	mò	Lúa mạch
200	麻	Ma	má	Cây gai

Bộ thủ tiếng Trung 12 Nét (gồm 4 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
201	黃	Hoàng	huáng	Màu vàng
202	黍	Thử	shǔ	Lúa nếp
203	黑	Hắc	hēi	Màu đen
204	黹	Chỉ	zhǐ	May áo, khâu vá

Bộ thủ tiếng Trung 13 Nét (gồm 4 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
205	黽	Mãnh	mǐn	Loài bò sát
206	鼎	Đỉnh	dǐng	Cái đỉnh
207	鼓	Cổ	gǔ	Cái trống
208	鼠	Thử	shǔ	Con chuột

Bộ thủ tiếng Trung 14 Nét (gồm 2 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
209	鼻	tỵ	bí	cái mũi
210	齊(斉 , 齐)	tề	qí	bằng nhau

Bộ thủ tiếng Trung 15 Nét (gồm 1 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
211	齒(齿, 歯 )	Xỉ	chǐ	Răng

Bộ thủ tiếng Trung 16 Nét (gồm 2 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
212	龍(龙 )	long	lóng	con rồng
213	龜 (亀, 龟 )	quy	guī	con rùa

Bộ thủ tiếng Trung 17 Nét (gồm 1 bộ)

STT	BỘ THỦ	TÊN BỘ THỦ	PHIÊN ÂM	Ý NGHĨA
214	龠	Dược	yuè	sáo ba lỗ

Phương pháp học bộ thủ dễ nhớ

Để học tốt 214 bộ thủ tiếng Trung, bạn cần biết vận dụng và đưa bộ thủ vào ngữ cảnh hoặc một từ cụ thể. 

Ví dụ:

Khi phân tách từ 好 ta được hai bộ tử 子 và nữ 女. Ngụ ý rằng nếu một người phụ nữ có cả con trai và con gái thì là điều tốt, điều may.

Hoặc khi phân tách từ 安 ta được hai bộ thủ là bộ Miên 宀  và bộ nữ 女. Người xưa quan niệm rằng, người phụ nữ ở trong nhà là an toàn nhất. Cũng có thể hiểu rằng trong một gia đình có bàn tay của người phụ nữ sẽ an ổn và bình an, hạnh phúc.

Có một điều bạn cần lưu ý khi học tiếng Trung đó là không nên học và học hết 214 câu tiếng Trung. Bạn nên học cách chơi theo từ bằng cách tách các chữ cái, tìm mối quan hệ giữa các bộ chơi trong từ đó. Điều này không chỉ giúp bạn hiểu tường tận nghĩa của từ mà còn có thể nhớ từ dễ dàng hơn.

Bản quyền nội dung thuộc Tiếng Trung Times VN